Aardgasloze wijk, buurt of bedrijventerrein alternatieven

Woning en gebouwverwarming met een warmtepomp: hoe en hoeveel warmte sla je op?

Cookiebeleid en disclaimer

Deze website maakt alleen gebruik van functionele cookies.
Deze website geeft informatie en rekentools voor de verduurzaming en probeert daar zorgvuldig in te zijn. Gebruikers kunnen geen rechten ontlenen aan of aanspraak maken op de juistheid en volledigheid van de inhoud. En deze website is niet aansprakelijk voor de inhoud, actualiteit en het functioneren van websites van derden.

3 soorten warmte-opslag

Hoeveel warmte opslaan?

Dagbuffer Meerdaagsebuffer Seizoensbuffer


Terugleveren van energie met zonnepanelen is steeds minder handig aangezien iedereen met zonnepanelen dat gelijktijdig doet en er steeds vaker te veel aanbod is.
Vergoeding voor terugleveren verminderd, saldering vervalt en steeds vaker raken ook elektriciteitsnetten overbelast.
Warmtepompleveranciers adviseren als oplossing een boiler of buffervat.
Energieleveranciers adviseren dynamische tarieven
En acculeveranciers adviseren accu's.

Wij van WC eend adviseren .., toch?
Maar wat is handig?
Welk probleem lossen we op?
Moeten we niet alleen naar nu, maar ook naar 2030 en 2050 kijken waarbij de verwachting is het dat er vooral alleen zon- en windopwek energiebronnen zijn met verschillende manieren van conversie en opslag?

Toekomstgericht denken:
Zon en windopwek zijn er niet continue zo een kerncentrale en aardwarmte wel continue energie kunnen leveren.
Aangezien zon en wind niet continue voorhanden zijn, kan warmte-opslag de tussenliggende uren en dagen vullen
en er voor zorgen dat de duurste uren vermeden worden die tegenwoordig al 60 cent en meer per kWh kosten in plaats van 30 cent per kWh.

Een eerste vergelijking:
Met een buffervat van 1000 liter kun je zo 35 kWh warmte opslaan. En kost zo'n 1000 tot 2000 euro. Een buffervat met 20 cm of meer isolatie heeft een laag energieverlies van 1% a 2 % per dag.
Een 10 kWh accu kost al gauw 8000 euro en heeft een energieverlies van zo'n 40%. Dit klinkt veel, maar komt doordat energie omzetten van 230 V naar de accu en van de accu naar 230 V ook energie kost.
Deze rekensom toont dat een metalen buffervat 14 keer meer energie opslaat en weinig schaarse materialen nodig heeft die accu's wel nodig hebben zoals schaars lithium.

Hoeveel wordt bepaalt door de risico's. Zo kan een dagbuffer de duurste uren van een dag vermijden. Maar als er dagen achter elkaar te weinig energie is en de prijzen voor energie hoog zijn is de dagbuffer geen oplossing.
Een meerdaagsebuffer is staat om periodes van minder zon en windopwek te overbruggen. Een periode van veel vraag en weinig aanbod wordt ook wel een Dunkelflaute genoemd en wordt aangeduid als 130 uur onvoldoende energie in een periode van 14 dagen.
De meeste opslag wordt geleverd door een seizoensopslag. Deze is in staat om zo veel energie op te slaan dat er naast weinig opwek periodes ook weinig problemen zijn als er internationaal spanningen of problemen zijn.


Ter indicatie:
- een dagbuffer is zo'n 800 liter groot per woning.
- een meerdaagsebuffer 4000 liter per woning. Met zo'n 20 cm isolatie is het energieverlies minder dan 2% per dag.
- een seizoensbuffer 100 m3 per woning. Deze opslag heeft tot zo'n 35% energieverlies voor warmteleiding en buffervat verlies per jaar afhankelijk hoeveel deze opslag niet onder het gebouw zit.
Bij een meerdaagsebuffer is het handig om 2 buffers van 2000 liter te nemen opdat er een in de zomer voor koude kan zorgen.

Meer informatie:
long-list buffervaten
warmteverlies berekening


toon cookiebeleid en disclaimer

Terug

Dagbuffer

Systeemomschrijving
Een dagbuffer levert circa 50% van de warmte voor de koudste dag van het jaar om de duurste of koudste uren te vermijden.

Voorbeeld: een redelijk geisoleerde woning gebruikt 900 m3 gas eq. per jaar.
Dat komt overeen met een 140 m2 grote BENG woning die 65 kWh/m2 per jaar voor ruimteverwarming verbruikt.
De gemiddelde temperatuur op de 'koudste dag' is -13C.

Dan is 900 m3 * 10 kWh/m3gas / 2600 graaddagen * (18 C binnen - -13 C buiten) = 107 kWh nodig
Als de warmtepomp in staat is om het buffervat 30 C op te warmen kan deze per 1000 liter * 30 K * 4.186 kJ/K / 3600 kJ/kWh = 35 kWh opslaan.
Voor 107 kWh is dan een circa 3000 liter grote warmtebuffer nodig.



Terug

Meerdaagsebuffer

Systeemomschrijving
Een meerdaagse buffer heeft tot doel, om in een periode van 14 dagen dat er weinig zon en wind is, de woning voor circa 130 uur van warmte te voorzien omdat er dan onvoldoende energie is in Europa.

Dit wordt ook wel een Dunkelflaute periode genoemd.
Dat is vaak niet de koudste 14 dagen van het jaar maar een aantal weken grijs, bewolkt en windstil weer.
Maar bijvoorbeeld gemiddeld -2 C buiten in plaats van -13 C buiten.

Dan is voor een 140 m2 grote BENG woning die 900 m3 eq. gas verbruikt 5 dagen (circa 130 uur) * 900 m3 gas * 10 kWh/m3 / 2600 graaddagen * (18 C - 4 C) = 242 kWhth nodig.
Als 1000 liter ongeveer 35 kWhth bevat (bij 30 K), is circa 10 m3 opslag nodig om 130 uur warmte te leveren als er grote energieschaarste is en vast ook hoge prijzen zijn voor energieverbruik.


OPEN SOURCE voor het eerst gepubliceerd op 15-1-2025
Een controller voorbeeld die het systeem met een
- warmtepomp
- 2 buffervaten, elk bijvoorbeeld 2000 liter
- tapwaterboiler, bijvoorbeel 200 liter
- zonnecollector, bijvoorbeeld 2 stuks van elk circa 4.5 m2
- zonnepanelen, bijvoorbeeld 9 panelen
- dynamische tarieven, bijvoorbeeld met 1 of 2 energysockets (schakelaars) van Homewizard
laat laten werken met vloerverwarming (beta-versie, 80% gereed): download Siemens Logo 8 beta versie 7

Meerdaagse buffer rekenen
Resultaat:
Verwachte gasverbruik op een -13C koude dag: m3
Verwacht energieverbruik warmtepomp op de koudste dag: kWh
Verwacht warmtepompvermogen voor de koudste dag zonder buffer: kW

Advies inhoud warmtebuffer:
Hoeveelheid warmte in opslag indien watertemperatuur 55 C: kWhth
Hoeveelheid warmte in opslag indien watertemperatuur 45 C: kWhth



Terug

Seizoensbuffer

Systeemomschrijving
Een seizoensbuffer heeft tot doel om de warmte van zon en windopwek op te slaan.
Niet alleen zonopwek, want dat is in de praktijk zo groot dat het met de kennis van nu onbetaalbaar is.
En het hoeft normaal gesproken ook niet alleen op basis van alleen zonnepanelen en zonnecollectoren te zijn omdat er veel periodes in de herfst en winter zijn dat niet alle windopwek gebruikt wordt.
Een seizoensbuffer kan in de herfst en winter opgewarmd worden als er lage (dynamische) tarieven zijn.

Voor woningen kan in het algemeen gesteld worden dat 100 m3 warmte-opslag per woning genoeg is.
Dit komt overeen met 100 m3 * 4186 kJ/K * 40 K / 3600 kJ/kW = 4651 kWh.
Omdat een grote opslag en een warmtenet circa 30% warmteverlies heeft per jaar blijft er circa 3200 kWhth over voor het verwarmen van de woning.
Een 140 m2 grote woning verbruikt in 90 dagen (dec t/m febr) bij gemiddelde buitentemperatuur van 4 C circa 900 m3 gas * 10 kWh/m3 / 2600 graaddagen * (18 C - 4 C) = 4350 kWhth komt daar niet mee uit.
Maar een 100 m2 wel. Een 140 m2 heeft circa 140 m3 nodig volgens deze berekening.